De zeven werken

Onderwerp: De zeven werken zo mei 04, 2008 12:04 pm

1. Plaats van rust

Het begin en eind van alle spirituele groei is reflectie. Onder reflectie wordt verstaan het vermogen jezelf, je medemensen en de wereld oordeelloos waar te nemen en daarover, met jezelf of met een medemens, in gesprek te gaan.
Verschillende vormen van meditatie verschaffen je de daartoe benodigde innerlijke stilte.
De gnosticus Valentinus spreekt over een innerlijjke plaats van rust. Belangrijk is dat je op elk willekeurig moment in staat bent naar die plaats van rust te gaan. Vanuit de oordeelloze stilte die daar heerst, kun je ‘zien’. Je bewustzijn is dan een ongestoorde spiegeling,een reflectie dus, van de werkelijkheid.

2. Herstel van lichaamsbewustzijn

Veel mensen zijn hun lichaam kwijtgeraakt, en daarmee ook hun innerlijke kompas. Herstel van lichaamsbewustzijn maakt je aanwezigheid op aarde krachtiger.
Wie goed in z’n lijf zit straalt een rustig zelfvertrouwen uit.

3. Emotionele openheid

Geen enkele emotie is goed of slecht. Emotionele openheid staat je toe elke emotie in jezelf waar te nemen, om vervolgens in vrijheid te besluiten wat je er mee doet.
Om werkelijk emotioneel open te zijn zul je wellicht aardig wat innerlijke taboes moeten durven doorbreken.

4. De tekenen van je biografie leren verstaan

Elk mens is uniek. Maar het is moeilijk om jezelf bewust te kennen. Daarvoor moet je de tekenen leren verstaan die in je biografie verscholen zijn: terugkijken op je leven om de belofte op te sporen die in elk mens op vervulling wacht.

5. Psychologie van de verandering

De veranderingsprocessen op het spirituele pad zijn heel stereotiep in die zin dat bijna iedereen door nagenoeg dezelfde ervaringen gaat. Allerlei tradities hebben daar hun eigen beelden voor. Niettemin is het iets heel persoonlijks wat uit deze ervaringen tevoorschijn kan treden.
Het is goed om enig zicht te hebben op wat jou, of anderen, te wachten staat, zodat je niet hoeft te schrikken als zich een heftige ervaring voordoet.

6. De dialoog met de ander

We zijn niet alleen op de wereld. We moeten de wereld delen met onze medemensen. Dit vraagt om bezinning en de kunst van een goed gesprek: respectvol luisteren en authentiek antwoorden in een dialogische relatie. In een goed gesprek ‘vindt waarheid plaats.’
Wil je jezelf leren kennen? Daarbij is je medemens als spiegel onontbeerlijk.

7. Zingeving

De zin van het bestaan is een persoonlijk waagstuk, geboren uit je eigen bewogenheid en met inzet van je persoonlijke kwaliteiten. Je zult het gevoel hebben een zinvol bestaan te leiden als je met je bewogenheid en je eigenheid een plek in de wereld kunt innemen. Zingeving is de expressie van je eigenheid in een respectvolle relatie tot al wat leeft.

1. Zelfreflectie

Innerlijke stilte leer je o.a. in meditatie. Als onderdeel van het spirituele pad is het de techniek die je leert in jezelf ‘een plaats van rust’ te vinden waar je heen kunt gaan met je bewustzijn van aanwezigheid. Van daaruit kun je jezelf en de wereld gadeslaan, oordeelloos, leeg ‘zien’.
Op het moment dat je jezelf of het gewoel in de wereld vanuit innerlijke stilte kunt gadeslaan ontstaat er vrijheid. Die vrijheid kan eindeloos groeien, door de vaardigheid aan te leren op elk willekeurig moment (dus niet alleen tijdens je meditatieoefeningen) met je bewustzijn van aanwezigheid naar je innerlijke ‘plaats van rust’terug te keren.
Er zijn vele vormen van meditatie. Het is de taak van de meditatieleraar je met veel geduld steeds weer te wijzen op de mogelijkheid van oordeelloos ‘zien’ voortkomend uit innerlijke stilte verbonden met een besef van lijfelijke aanwezigheid. Om oordeelloos te kunnen zien is het besef van lijfelijke aanwezigheid onontbeerlijk. Als je lijf niet meedoet kun je niet leeg zien; dan zie je alleen gedachtes en dat heb je dan niet in de gaten. Om voorbij die gedachtes te komen moet je je aanwezigheid verankeren in je lichaam.

2. Lichaamsbewustzijn

Je lichaam is een deel van de werkelijkheid. Je lichaam ‘is’. Veel mensen hebben geleerd zich van hun lichaam te vervreemden.
Daarmee raak je ook het contact met de werkelijkheid kwijt.
De weg terug naar een non-dualistisch staan in de werkelijkheid gaat via het herstel van het lichaamsbewustzijn. Door je lichaam te integreren in je bewustzijn maak je contact met de werkelijkheid.
Voor een deel is dat heel eenvoudig: je kunt leren ontspannen en je lichaam bewust waar te nemen. Je kunt dus leren je lichaam van binnenuit te voelen. Als je dat kunt dan heb je al veel bereikt.
Maar er kunnen daarbij ook problemen opduiken. Er kan in je lichaam bijvoorbeeld veel verdriet opgeslagen liggen. Afweermechanismen kunnen zich in bepaalde lichaamsdelen genesteld hebben.
Er zijn veel technieken om je te leren daarmee om te gaan. Sommige zijn heel vriendelijk (zoals haptonomie) en andere wat heftiger (zoals bio-energetica).
Sommige lichaamstechnieken dragen het gevaar in zich om zelf ook weer heel mentaal te worden. De verkeerde manier van bijvoorbeeld yoga, is om jezelf een mentaal beeld te vormen van een oefening en je lichaam met je wil te dwingen dat te volgen. De goede manier is om je bewustzijn van aanwezigheid te leren verplaatsen, uit je gedachten, naar je lijf, en weer terug.

3. Emotionele openheid

Emoties zijn belangrijk. Ze verschaffen je informatie over jezelf en de wereld, en vooral over de kwaliteit van je bestaan. Emoties zijn boodschappers. Emotionele openheid ontstaat door het vermogen tot oordeelloos waarnemen van je emoties, hoe die ook zijn. Dat is behoorlijk lastig, want het oordelen over emoties zit bij de meeste mensen diep ingebakken in hun gewoontepatronen, en verbonden met allerlei taboes en zogenaamd wenselijk gedrag.
Emotionele openheid gaat niet over het hebben van de 'juiste' gevoelens, en ook niet over het vermijden van 'verkeerde'. Integendeel, want er zijn geen goede of verkeerde emoties en gevoelens. Emoties en gevoelens zijn gewoon wat ze zijn. Ze dienen zich ongevraagd aan, net zoals het weer.
Hoe moet je daar dan mee omgaan?
Als je in staat en bereid bent de toestand van je gemoed oordeelloos te bezien, vanuit de positie van de innerlijke getuige, vanuit je ‘plaats van rust’, kun je in vrijheid kiezen of je een emotie of een gevoel wel of niet tot uiting brengt, dus deel van je gedrag maakt. Daar gaat het om. Dat is wat te leren valt.
Je kunt bijvoorbeeld verliefd zijn. Dat is niet in zichzelf goed of kwaad.
Je kunt bijvoorbeeld jaloers zijn. Dat is niet in zichzelf goed of kwaad.
Het gaat erom dat je die toestand van je gemoed eerst in alle openheid durft waar te nemen en te erkennen, welke die ook is. Alleen als je zo oordeelloos naar de toestand van je gemoed kunt kijken, ontstaat er vrijheid om te besluiten of je daar wel of niet iets mee doet.
Emotionele openheid betekent dus enerzijds dat je de gesteldheid van je gemoed oordeelloos kunt waarnemen, en anderzijds dat je in vrijheid kunt besluiten of je daar wel of niet naar handelt.
Emotionele openheid is dus niet het ongeremd uiten van alle emoties, zoals nog wel eens gedacht wordt. De kans is zelfs dat je daardoor een slaaf wordt van elke luim die zich toevalligerwijs aandient.
Geen enkele emotie geeft je ergens recht op. Je kunt dus niet zeggen: ik voel dat zus of zo, dus heb ik hier of daar recht op. Dat heet gewoon dwingelandij.

4. De tekenen van je biografie leren verstaan

Terugblikken op je leven en daar op zoek gaan naar allerlei trauma's is maar beperkt functioneel voor spirituele groei. En het opnieuw doorleven van die trauma's heeft nog minder zin. De kans is levensgroot dat je daardoor nog meer jezelf gaat identificeren met je slachtofferrol.
Er is een hele andere omgang mogelijk met het verleden. Als je je verleden kunt zien als een goudmijn aan ervaringen kun je er veel van leren. Dan kan zelfs de pijn die je eventueel geleden hebt een boodschapper zijn. Maar ook geluksmomenten zijn belangrijk. Je persoonlijk verleden vertelt je wie je bent, en wat je hier op aarde te doen hebt.

Onderwerp: Vervolg Vandaag om 9:06

5. Psychologie van de verandering De veranderingsprocessen op het spirituele pad zijn heel stereotiep in die zin dat bijna iedereen door nagenoeg dezelfde ervaringen gaat. Allerlei tradities hebben daar hun eigen beelden voor. Niettemin is het iets heel persoonlijks wat uit deze ervaringen tevoorschijn kan treden. Het is goed om enig zicht te hebben op wat jou, of anderen, te wachten staat, zodat je niet hoeft te schrikken als zich een heftige ervaring voordoet. 6. De dialoog met de ander We zijn niet alleen op de wereld. We moeten de wereld delen met onze medemensen. Dit vraagt om bezinning en de kunst van een goed gesprek: respectvol luisteren en authentiek antwoorden in een dialogische relatie. In een goed gesprek ‘vindt waarheid plaats.’ Wil je jezelf leren kennen? Daarbij is je medemens als spiegel onontbeerlijk. 7. Zingeving De zin van het bestaan is een persoonlijk waagstuk, geboren uit je eigen bewogenheid en met inzet van je persoonlijke kwaliteiten. Je zult het gevoel hebben een zinvol bestaan te leiden als je met je bewogenheid en je eigenheid een plek in de wereld kunt innemen. Zingeving is de expressie van je eigenheid in een respectvolle relatie tot al wat leeft.

» Nadere toelichting bij de 7 werken